Tα Θεμέλια
της Επαγρύπνησης
Σατιπάττυανα[1] Σούτρα (Satipatthana Sutta)
Μεταφραστική Ομάδα Ντάρμα Σρι
Μεταφραστική Ομάδα Ντάρμα Σρι
Έτσι άκουσα! Εκείνο το καιρό ο Ευλογημένος ζούσε
ανάμεσα στους Κούρους, στην Καμασαντάμα, μια εμπορική πόλη των κατοίκων Κούρου.
Εκεί ο Ευλογημένος απευθύνθηκε στους μοναχούς λέγοντας: "Ω! Μοναχοί"
και εκείνοι απάντησαν "Σεβάσμιε Κύριε".
Ο Ευλογημένος τότε είπε τα ακόλουθα:
Ο μόνος τρόπος για να εξαγνιστούν τα όντα, για να
ξεπεράσουν τη λύπη και τον θρήνο, για να καταστρέψουν τη δυστυχία και τη θλίψη,
για να βρουν τον σωστό δρόμο, για να πραγματώσουν τη νιρβάνα, μοναχοί, είναι τα
τέσσερα θεμέλια της επαγρύπνησης. Ποιά είναι αυτά;
Εδώ (σ’ αυτή την διδασκαλία) ένας μοναχός ζει και
στοχάζεται το σώμα μέσα στο σώμα[2],
διακαώς, με καθαρή αντίληψη και επαγρύπνηση, έχοντας υπερνικήσει σε αυτό τον
κόσμο, την απληστία και τη θλίψη.
Ζει και στοχάζεται την αίσθηση μέσα στην αίσθηση,
διακαώς, με καθαρή αντίληψη και επαγρύπνηση, έχοντας υπερνικήσει σε αυτό το
κόσμο, την απληστία και τη θλίψη.
Ζει και στοχάζεται τη συνείδηση μέσα στη συνείδηση,
διακαώς, με καθαρή αντίληψη και επαγρύπνηση, έχοντας υπερνικήσει σε αυτό τον
κόσμο την απληστία και τη θλίψη.
Ζει και στοχάζεται τα νοητικά αντικείμενα μέσα στα
νοητικά αντικείμενα, διακαώς, με καθαρή αντίληψη και επαγρύπνηση, έχοντας
υπερνικήσει σε αυτό τον κόσμο, την απληστία και τη θλίψη.
Ο στοχασμός ως προς το σώμα.
1. Επαγρύπνηση ως προς την αναπνοή
Και πως ένας μοναχός ζει και στοχάζεται το σώμα μέσα
στο σώμα;
Εδώ μοναχοί, ένας μοναχός έχοντας καταφύγει στο δάσος,
κάθεται κάτω από ένα δέντρο ή σε κάποιο απόμερο μέρος, με τα πόδια του
σταυρωτά, το κορμί του ίσιο και το νου του σε επαγρύπνηση.
Με επαγρύπνηση εισπνέει και με επαγρύπνηση εκπνέει.
Καθώς εισπνέει μια μεγάλη αναπνοή γνωρίζει πως " Εισπνέω μεγάλη
αναπνοή". Καθώς εκπνέει μια μεγάλη εκπνοή γνωρίζει
πως "Εκπνέω μεγάλη εκπνοή". Καθώς
εισπνέει μια μικρή αναπνοή γνωρίζει πως, "Εισπνέω μικρή αναπνοή".
Καθώς εκπνέει μια μικρή εκπνοή γνωρίζει πως, "Εκπνέω μικρή εκπνοή".
"Βιώνοντας ολοκληρωτικά το σώμα (-αναπνοή), θα
εισπνεύσω", έτσι εκπαιδεύεται.
"Βιώνοντας ολοκληρωτικά το σώμα (-αναπνοή), θα
εκπνεύσω", έτσι εκπαιδεύεται. "Ηρεμώντας την δραστηριότητα του
σώματος (-αναπνοής), θα εισπνεύσω", έτσι εκπαιδεύεται.
"Ηρεμώντας την δραστηριότητα του σώματος
(-αναπνοής), θα εκπνεύσω" έτσι εκπαιδεύεται.
Έτσι ζει και στοχάζεται το σώμα μέσα στο σώμα
εσωτερικά, ή ζει και στοχάζεται το σώμα μέσα στο σώμα εξωτερικά, ή ζει και
στοχάζεται το σώμα μέσα στο σώμα εσωτερικά και εξωτερικά[3].
Ζει και στοχάζεται τους παράγοντες προέλευσης μέσα στο σώμα[4],
ή ζει και στοχάζεται τους παράγοντες διάλυσης[5] μέσα
στο σώμα, ή ζει και στοχάζεται τους παράγοντες προέλευσης και διάλυσης[6] μέσα
στο σώμα. 'Η εδραιώνει την επαγρύπνησή του, με τη σκέψη "Το σώμα υπάρχει[7]"
ως εκεί που είναι απαραίτητο, μόνο και μόνο χάριν της γνώσης και της
επαγρύπνησης, και ζει έτσι αποκομμένος[8] χωρίς
να προσκολλάται σε τίποτα στον κόσμο.
Έτσι λοιπόν μοναχοί, ένας μοναχός ζει και στοχάζεται
το σώμα μέσα στο σώμα.
2. Οι στάσεις του σώματος
Επίσης μοναχοί, ένας μοναχός γνωρίζει καθώς πηγαίνει
ότι, " Εγώ πηγαίνω".
Γνωρίζει όταν στέκεται ότι, "Εγώ στέκομαι".
Γνωρίζει όταν κάθεται ότι, "Εγώ κάθομαι".
Γνωρίζει όταν ξαπλώνει ότι, "Εγώ ξαπλώνω", ή
απλά γνωρίζει πως είναι τοποθετημένο το σώμα του.
Έτσι ζει και στοχάζεται το σώμα μέσα στο σώμα
εσωτερικά, η ζει και στοχάζεται το σώμα μέσα στο σώμα εξωτερικά ή ζει και
στοχάζεται το σώμα μέσα στο σώμα εσωτερικά και εξωτερικά.
Ζει και στοχάζεται τους παράγοντες προέλευσης μέσα στο
σώμα, ή ζει και στοχάζεται τους παράγοντες διάλυσης μέσα στο σώμα, ή ζει και
στοχάζεται τους παράγοντες προέλευσης και διάλυσης μέσα στο σώμα[9].
'Η η επίγνωσή του εδραιώνεται με τη σκέψη οτι "Το σώμα υπάρχει" ως
εκεί που είναι απαραίτητο, μόνο και μόνο χάριν της γνώσης και της επαγρύπνησης,
και ζει έτσι αποκομένος χωρίς να προσκολάται σε τίποτα στον κόσμο.
Έτσι λοιπόν μοναχοί, ένας μοναχός ζει και στοχάζεται
το σώμα μέσα στο σώμα.
3. Επαγρύπνηση με καθαρή αντίληψη
Επίσης μοναχοί, ένας μοναχός, καθώς πηγαινοέρχεται
εφαρμόζει την καθαρή αντίληψη. Κοιτώντας ευθεία ή κοιτώντας αλλού, εφαρμόζει
την καθαρή αντίληψη.
Καθώς σκύβει ή τεντώνεται εφαρμόζει την καθαρή
αντίληψη. Καθώς φορά τα ράσα και κρατά την κούπα εφαρμόζει την καθαρή αντίληψη.
Καθώς τρώει, πίνει, μασά και γεύεται εφαρμόζει την
καθαρή αντίληψη.
Εκπληρώνοντας τις φυσικές του ανάγκες, εφαρμόζει την
καθαρή αντίληψη.
Καθώς περπατά, στέκεται, κάθεται, πέφτει για ύπνο ή
ξυπνά, μιλά ή είναι σιωπηλός, εφαρμόζει την καθαρή αντίληψη.
Έτσι ζει και στοχάζεται το σώμα μέσα στο σώμα…
4. Συλλογισμός ως προς την
αποκρουστικότητα του σώματος.
Επίσης μοναχοί, ένας μοναχός στοχάζεται στο ίδιο το
σώμα, που είναι περιτυλιγμένο από το δέρμα και γεμάτο απο διάφορες ακαθαρσίες,
από τις πατούσες μέχρι πάνω και από τα μαλλιά της κεφαλής μέχρι κάτω,
σκεφτόμενος έτσι:
"Σε αυτό το σώμα υπάρχουν τρίχες στο κεφάλι,
τρίχες στο σώμα, νύχια, δόντια, δέρμα, σάρκα, τένοντες, κόκκαλα, νεφρά, καρδιά
συκώτι, διάφραγμα, σπλήνα, πνευμόνια, έντερα, λάρυγγας, περιτώμματα, χολή,
φλέγμα, πύον, αίμα, ιδρώτας, πάχος, δάκρυα, λίπος, σάλιο, μύξα, ούρα".
Σαν να υπάρχει ένας σάκος τροφίμων με πολλές θήκες,
που είναι γεμάτος με διαφορετικά είδη σπόρων όπως αγριο ρύζι, ρύζι, μπιζέλια,
σουσάμι, αναποφλοίωτο ρύζι, και κάποιος που λέει καθώς ανοίγει το σάκο θέλοντας
να κάνει απογραφή: ‘’αυτό είναι άγριο ρύζι , αυτό είναι ρύζι , αυτό ειναι
μπιζέλι, αυτό είναι σουσάμι, αυτό είναι αποφλοιωμένο ρύζι’’.
Μ’ αυτόν τον τρόπο μοναχοί, ένας μοναχός στοχάζεται
στο ίδιο το σώμα, που είναι περιτυλιγμένο από το δέρμα και γεμάτο από διάφορες
ακαθαρσίες, από τις πατούσες μέχρι πάνω και από τα μαλλιά της κεφαλής μέχρι
κάτω, σκεφτόμενος έτσι:
"Σε αυτό το σώμα υπάρχουν τρίχες στο κεφάλι,
τρίχες στο σώμα, νύχια, δόντια, δέρμα, σάρκα, τένοντες, κόκκαλα, νεφρά, καρδιά
συκώτι, διάφραγμα, σπλήνα, πνευμόνια, έντερα, λάρυγγας, περιττώματα, χολή,
φλέγμα, πύον, αίμα, ιδρώτας, πάχος, δάκρυα, λίπος, σάλιο, μύξα, ούρα".
Έτσι ζει και στοχάζεται το σώμα μέσα στο σώμα…
5. Συλλογισμός ως προς τα υλικά
στοιχεία
Επίσης μοναχοί, ένας μοναχός ζει και στοχάζεται το
σώμα του σύμφωνα με τα υλικά του στοιχεία, όπως κι αν είναι τοποθετημένο ή
εκτεθειμένο. " Στο σώμα υπάρχει το στοιχείο της γης, το στοιχείο του
νερού, το στοιχείο της φωτιάς, το στοιχείο του αέρα".
Έτσι όπως ακριβώς κάνει, μοναχοί, κι ο έξυπνος χασάπης
ή ο βοηθός του, που αφού σφάξει μια αγελάδα και την κόψει σε μερίδες, πάει και
κάθεται σε ένα πολυσύχναστο σταυροδρόμι, έτσι και ένας μοναχός στοχάζεται στο
ίδιο του το σώμα, όπως κι αν είναι τοποθετημένο ή εκτεθειμένο, σύμφωνα με τα
υλικά στοιχεία. " Σε αυτό το σώμα υπάρχουν τα στοιχεία της γης , του
νερού, της φωτιάς και του αέρα"
Έτσι ζει και στοχάζεται το σώμα μέσα από το σώμα…
6. Συλλογισμοί των 9 Νεκροταφείων.
Επίσης μοναχοί, με τον ίδιο τρόπο που ένας μοναχός
βλέπει κάποιο πτώμα μιας, δυο ή τριών μερών- πρησμένο, μωβιασμένο,
κακοφορμισμένο, πεταμένο στο νεκροταφείο, έτσι εφαρμόζει αυτή την αντίληψη στο
δικό του το σώμα με αυτό το τρόπο: "Πράγματι, ακόμα και το δικό μου το
σώμα είναι αυτής της φύσης. Το ίδιο θα γίνει και αυτό, δεν μπορεί να το
αποφύγει".
Έτσι ζει και στοχάζεται το σώμα μέσα στο σώμα
εσωτερικά, ή ζει και στοχάζεται το σώμα μέσα στο σώμα εξωτερικά, ή ζει και
στοχάζεται το σώμα μέσα στο σώμα εσωτερικά και εξωτερικά. Ζει και στοχάζεται
τους παράγοντες προέλευσης μέσα στο σώμα, ή ζει και στοχάζεται τους παράγοντες
διάλυσης μέσα στο σώμα, ή ζει και στοχάζεται τους παράγοντες προέλευσης και
διάλυσης μέσα στο σώμα. 'Η εδραιώνει την επαγρύπνησή του, με τη σκέψη "Το
σώμα υπάρχει" ως εκεί που είναι απαραίτητο, μόνο και μόνο χάριν της γνώσης
και της επαγρύπνησης, και ζει έτσι αποκομμένος χωρίς να προσκολλάται σε τίποτα
στον κόσμο.
Έτσι λοιπόν μοναχοί, ένας μοναχός ζει και στοχάζεται
το σώμα μέσα στο σώμα.
Επίσης μοναχοί, με τον ίδιο τρόπο που ένας μοναχός
βλέπει ένα σώμα να είναι πεταμένο στο νεκροταφείο και να κατατρώγεται από τα
κοράκια, τα γεράκια, τους γύπες, τα σκυλιά, τα τσακάλια και διάφορα είδη
σκουληκιών, έτσι εφαρμόζει αυτή την αντίληψη και για το ίδιο του το σώμα με
αυτό το τρόπο: " Πράγματι ακόμα και το δικό μου το σώμα είναι της ίδιας
φύσης. Το ίδιο θα γίνει και μ’ αυτό, δεν μπορεί να το αποφύγει ".
Και ακόμα περαιτέρω μοναχοί, με τον ίδιο τρόπο που
ένας μοναχός βλέπει ένα σώμα πεταμένο στο νεκροταφείο να έχει απομείνει
σκελετός με λίγη σάρκα και λίγο αίμα, με μόνο τους τένοντες να το
συγκρατούν......ή να έχει απομείνει ένας σκελετός γλιτσιασμένος απο λίγο αίμα
χωρίς σάρκα με μόνο τους τένοντες να το συγκρατούν..... ή να έχει απομείνει
ένας σκελετός χωρίς σάρκα και χωρίς αίμα παρά με μόνο τους τένοντες να τον
συγκρατούν....ή να έχουν απομείνει μόνο τα κόκκαλα αποσυνδεμένα και σκορπισμένα
σε κάθε κατεύθυνση- από εκεί το κόκκαλο του χεριού, από εδώ το κόκκαλο του
ποδιού, το καλάμι του ποδιού, το κόκκαλο του μηρού, η σπονδυλική στήλη, το
κρανίο..... ή έχοντας απομείνει κόκκαλα ξασπρισμένα σαν το χρώμα του
κοχυλιού....ή έχοντας απομείνει κόκκαλα σε σωρό στιβαγμένα πάνω από ένα
χρόνο..... ή έχοντας απομείνει τα κόκκαλα σάπια και μόνο απομεινάρια
σκόνης..... τότε εφαρμόζει αυτή την αντίληψη και για το ίδιο του το σώμα με
αυτό το τρόπο:
"Πράγματι ακόμα και το δικό μου το σώμα είναι
της ίδιας φύσης. Το ίδιο θα γίνει και μ’ αυτό, δεν μπορεί να το αποφύγει".
Έτσι ζει και στοχάζεται το σώμα μέσα στο σώμα
εσωτερικά, ή ζει και στοχάζεται το σώμα μέσα στο σώμα εξωτερικά, ή ζει και
στοχάζεται το σώμα μέσα στο σώμα εσωτερικά και εξωτερικά. Ζει και στοχάζεται
τους παράγοντες προέλευσης μέσα στο σώμα, ή ζει και στοχάζεται τους παράγοντες
διάλυσης μέσα στο σώμα, ή ζει και στοχάζεται τους παράγοντες προέλευσης και
διάλυσης μέσα στο σώμα. 'Η εδραιώνει την επαγρύπνησή του, με τη σκέψη "Το
σώμα υπάρχει" ως εκεί που είναι απαραίτητο, μόνο και μόνο χάριν της γνώσης
και της επαγρύπνησης, και ζει έτσι αποκομμένος χωρίς να προσκολλάται σε τίποτα
στον κόσμο.
Έτσι λοιπόν μοναχοί, ένας μοναχός ζει και στοχάζεται
το σώμα μέσα στο σώμα.
Ο στοχασμός ως προς την αίσθηση.
Επίσης μοναχοί, με ποιόν τρόπο στοχάζεται ένας μοναχός
την αίσθηση μέσα στην αίσθηση; Εδώ, μοναχοί, όταν ένας μοναχός βιώνει μια
ευχάριστη αίσθηση γνωρίζει ότι, " Βιώνω μια ευχάριστη αίσθηση”, όταν
βιώνει μια δυσάρεστη αίσθηση γνωρίζει ότι "Βιώνω μια δυσάρεστη
αίσθηση", όταν βιώνει μια ουδέτερη αίσθηση που δεν είναι ούτε ευχάριστη
ούτε δυσάρεστη γνωρίζει ότι "Βιώνω μια ουδέτερη αίσθηση που δεν είναι ούτε
ευχάριστη ούτε δυσάρεστη".
Όταν βιώνει μια ευχάριστη κοσμική αίσθηση γνωρίζει ότι
"Τώρα βιώνω μια ευχάριστη κοσμική αίσθηση" . Οταν βιώνει μια
ευχάριστη πνευματική αίσθηση γνωρίζει ότι "Τώρα βιώνω μια ευχάριστη
πνευματική αίσθηση ". Όταν βιώνει μια δυσάρεστη κοσμική αίσθηση γνωρίζει
ότι "Τώρα βιώνω μια δυσάρεστη κοσμική αίσθηση ". Όταν βιώνει μια
δυσάρεστη πνευματική αίσθηση, γνωρίζει ότι "Τώρα βιώνω μια δυσάρεστη
πνευματική αίσθηση ". Όταν βιώνει μια ουδέτερη κοσμική αίσθηση που δεν
είναι ούτε ευχάριστη ούτε δυσάρεστη, γνωρίζει ότι "Τώρα βιώνω μια ουδέτερη
κοσμική αίσθηση που δεν είναι ούτε ευχάριστη ούτε δυσάρεστη ". Όταν βιώνει
μια ουδέτερη πνευματική αίσθηση που δεν είναι ούτε ευχάριστη ούτε δυσάρεστη,
γνωρίζει ότι "Τώρα βιώνω μια ουδέτερη πνευματική αίσθηση που δεν είναι
ούτε ευχάριστη ούτε δυσάρεστη "
Έτσι ζει και στοχάζεται την αίσθηση μέσα στην αίσθηση
εσωτερικά, ή ζει και στοχάζεται την αίσθηση μέσα στην αίσθηση εξωτερικά, ή ζει
και στοχάζεται την αίσθηση μέσα στην αίσθηση εσωτερικά και εξωτερικά. Ζει και
στοχάζεται τους παράγοντες προέλευσης μέσα στην αίσθηση, ή ζει και στοχάζεται
τους παράγοντες διάλυσης μέσα στην αίσθηση, ή ζει και στοχάζεται τους
παράγοντες προέλευσης και διάλυσης μέσα στην αίσθηση. 'Η εδραιώνει την
επαγρύπνησή του, με τη σκέψη "Η αίσθηση υπάρχει" ως εκεί που είναι
απαραίτητο, μόνο και μόνο χάριν της γνώσης και της επαγρύπνησης, και ζει έτσι
αποκομμένος χωρίς να προσκολλάται σε τίποτα στον κόσμο.
Έτσι λοιπόν μοναχοί, ένας μοναχός ζει και στοχάζεται
την αίσθηση μέσα στην αίσθηση.
Ο στοχασμός ως προς τη συνείδηση.
Με ποιόν τρόπο μοναχοί, ένας μοναχός ζει και
στοχάζεται στη συνείδηση μέσα στη συνείδηση; Εδώ μοναχοί, ένας μοναχός γνωρίζει
τη συνείδηση με επιθυμία, ως με επιθυμία,
τη συνείδηση χωρίς επιθυμία, ως χωρίς επιθυμία, την
συνείδηση με μίσος, ως με μίσος, την συνείδηση χωρίς μίσος, ως χωρίς
μίσος.
Τη συνείδηση με άγνοια, ως με άγνοια, τη συνείδηση
χωρίς άγνοια, ως χωρίς άγνοια.
την συρρικνωμένη[10] κατάσταση
συνείδησης, ως συρρικνωμένη κατάσταση, την διάσπαση[11] της
συνείδησης, ως κατάσταση διάσπασης, την καλλιεργημένη[12] κατάσταση
συνείδησης, ως καλλιεργημένη κατάσταση, την μη καλλιεργημένη[13] κατάσταση
συνείδησης, ως μη καλλιεργημένη, την κατάσταση της συνείδησης που έχει και
άλλες ανώτερες από αυτήν νοητικές καταστάσεις[14],
ως την κατάσταση που έχει κάτι νοητικά ανώτερο, την κατάσταση της συνείδησης
που δεν έχει καμία άλλη νοητική κατάσταση ανώτερη από αυτή[15],
ως την κατάσταση με καμία άλλη ανώτερη νοητική κατάσταση, την κατάσταση της συνείδησης
με συγκέντρωση, ως κατάσταση της συνείδησης με συγκέντρωση, την κατάσταση της
συνείδησης χωρίς συγκέντρωση, ως την κατάσταση της συνείδησης χωρίς
συγκέντρωση, την απελευθερωμένη κατάσταση συνείδησης[16],
ως απελευθερωμένη κατάσταση, την μη απελευθερωμένη κατάσταση συνείδησης, ως μη
απελευθερωμένη κατάσταση.
Έτσι ζει και στοχάζεται την συνείδηση μέσα στην
συνείδηση εσωτερικά, ή ζει και στοχάζεται την συνείδηση μέσα στην συνείδηση
εξωτερικά, ή ζει και στοχάζεται την συνείδηση μέσα στην συνείδηση εσωτερικά και
εξωτερικά. Ζει και στοχάζεται τους παράγοντες προέλευσης μέσα στην συνείδηση, ή
ζει και στοχάζεται τους παράγοντες διάλυσης μέσα στην συνείδηση, ή ζει και
στοχάζεται τους παράγοντες προέλευσης και διάλυσης μέσα στην συνείδηση. 'Η
εδραιώνει την επαγρύπνησή του, με τη σκέψη "Η συνείδηση υπάρχει" ως
εκεί που είναι απαραίτητο, μόνο και μόνο χάριν της γνώσης και της επαγρύπνησης,
και ζει έτσι αποκομμένος χωρίς να προσκολλάται σε τίποτα στον κόσμο.
Έτσι λοιπόν μοναχοί, ένας μοναχός ζει και στοχάζεται
την συνείδηση μέσα στην συνείδηση.
Ο στοχασμός ως προς τα νοητικά
αντικείμενα
1. Τα πέντε εμπόδια
Και πως ένας μοναχός ζει και στοχάζεται τα νοητικά
αντικείμενα μέσα στα νοητικά αντικείμενα;
Εδώ λοιπόν μοναχοί, ένας μοναχός ζει και στοχάζεται τα
νοητικά αντικείμενα μέσα στα νοητικά αντικείμενα των πέντε εμποδίων. Και πως
μοναχοί, ένας μοναχός ζει και στοχάζεται τα νοητικά αντικείμενα μέσα στα
νοητικά αντικείμενα των πέντε εμποδίων;
Εδώ λοιπόν μοναχοί, όταν υπάρχει η αίσθηση της
επιθυμίας, ο μοναχός γνωρίζει, "Υπάρχει η αίσθηση της επιθυμίας σε μένα
" ή όταν δεν υπάρχει η αίσθηση της επιθυμίας, γνωρίζει ότι "Δεν
υπάρχει η αίσθηση της επιθυμίας σε μένα ". Γνωρίζει πως προκύπτει η
εμφάνιση της αίσθησης της επιθυμίας, που δεν έχει ακόμα εμφανιστεί.
Γνωρίζει πως προκύπτει η εγκατάλειψη της υπάρχουσας αίσθησης της επιθυμίας, και
γνωρίζει πως προκύπτει η μη εμφάνιση της αίσθησης της επιθυμίας που έχει
εγκαταλειφθεί, στο μέλλον.
Όταν υπάρχει θυμός γνωρίζει ότι " Υπάρχει θυμός
σε μένα " ή όταν δεν υπάρχει θυμός γνωρίζει ότι " Δεν υπάρχει θυμός
σε μένα ". Γνωρίζει πως προκύπτει η εμφάνιση του θυμού που δεν έχει ακόμα
εμφανιστεί και γνωρίζει πως προκύπτει η εγκατάλειψη του υπάρχοντος θυμού.
Γνωρίζει επίσης πως προκύπτει η μη εμφάνιση του θυμού που έχει εγκαταλειφθεί,
στο μέλλον.
Όταν υπάρχει οκνηρία και λήθαργος γνωρίζει ότι
"Υπάρχει οκνηρία και ο λήθαργος σε μένα " ή όταν δεν υπάρχει γνωρίζει
ότι " Δεν υπάρχει οκνηρία και λήθαργος σε μένα ". Γνωρίζει πως
προκύπτει η εμφάνιση της οκνηρίας και του λήθαργου που δεν έχει ακόμα
εμφανιστεί και γνωρίζει πως προκύπτει η εγκατάλειψη της υπάρχουσας οκνηρίας και
του λήθαργου. Γνωρίζει επίσης πως προκύπτει η μη εμφάνιση της οκνηρίας και του
λήθαργου που έχει εγκαταλειφθεί, στο μέλλον.
Όταν υπάρχει αναστάτωση και τύψεις γνωρίζει ότι
"Υπάρχει αναστάτωση και τύψεις σε μένα " ή όταν δεν υπάρχει γνωρίζει
ότι " Δεν υπάρχει αναστάτωση και τύψεις σε μένα". Γνωρίζει πως
προκύπτει η εμφάνιση της αναστάτωσης και των τύψεων που δεν έχουν ακόμα εμφανιστεί
και γνωρίζει πως προκύπτει η εγκατάλειψη της αναστάτωσης και των τύψεων.
Γνωρίζει επίσης πως προκύπτει η μη εμφάνιση της αναστάτωσης και των τύψεων που
έχουν εγκαταλειφθεί, στο μέλλον.
Όταν υπάρχει αμφιβολία, γνωρίζει ότι "Υπάρχει
αμφιβολία σε μένα" ή όταν δεν υπάρχει αμφιβολία, γνωρίζει ότι 'Δεν υπάρχει
αμφιβολία σε μένα". Γνωρίζει πως προκύπτει η εμφάνιση της αμφιβολίας που
δεν έχει ακόμα εμφανιστεί και γνωρίζει πως προκύπτει η εγκατάλειψη της
αμφιβολίας. Γνωρίζει επίσης πως προκύπτει η μη εμφάνιση της αμφιβολίας που έχει
εγκαταλειφθεί, στο μέλλον.
Έτσι ζει και στοχάζεται τα νοητικά αντικείμενα στα
νοητικά αντικείμενα εσωτερικά, ή ζει και στοχάζεται τα νοητικά αντικείμενα στα
νοητικά αντικείμενα εξωτερικά, ή ζει και στοχάζεται τα νοητικά αντικείμενα στα
νοητικά αντικείμενα εσωτερικά και εξωτερικά. Ζει και στοχάζεται τους παράγοντες
προέλευσης των νοητικών αντικειμένων, ή ζει και στοχάζεται τους παράγοντες
διάλυσης των νοητικών αντικειμένων, ή ζει και στοχάζεται τους παράγοντες
προέλευσης και διάλυσης των νοητικών αντικειμένων[17].
'Η εδραιώνει την επαγρύπνησή του, με τη σκέψη "Τα νοητικά αντικείμενα
υπάρχουν" ως εκεί που είναι απαραίτητο, μόνο και μόνο χάριν της γνώσης και
της επαγρύπνησης, και ζει έτσι αποκομμένος χωρίς να προσκολλάται σε τίποτα στον
κόσμο.
Έτσι λοιπόν μοναχοί, ένας μοναχός ζει και στοχάζεται
τα νοητικά αντικείμενα στα νοητικά αντικείμενα των πέντε εμποδίων.
2. Τα πέντε σκάντα της προσκόλλησης.
Και ακόμα περαιτέρω μοναχοί, ένας μοναχός ζει και
στοχάζεται τα νοητικά αντικείμενα στα νοητικά αντικείμενα των πέντε σκάντα της
προσκόλλησης[18].
Με ποιόν τρόπο μοναχοί, ένας μοναχός ζει και
στοχάζεται τα νοητικά αντικείμενα στα νοητικά αντικείμενα των πέντε
συσσωρεύσεων της προσκόλλησης;
Εδώ λοιπόν μοναχοί, ένας μοναχός σκέφτεται, "Έτσι
είναι η υλική μορφή, έτσι είναι η εμφάνιση της υλικής μορφής και αυτή είναι η
εξαφάνιση της υλικής μορφής.
Έτσι είναι η αίσθηση, έτσι είναι η εμφάνιση της
αίσθησης και έτσι είναι η εξαφάνιση της αίσθησης.
Έτσι είναι η αντίληψη, έτσι είναι η εμφάνιση της
αντίληψης, έτσι είναι η εξαφάνιση της αντίληψης.
Έτσι είναι νοητικοί σχηματισμοί, έτσι είναι η εμφάνιση
των νοητικών σχηματισμών και έτσι είναι η εξαφάνιση των νοητικών σχηματισμών.
Έτσι είναι η συνείδηση, έτσι είναι η εμφάνιση της
συνείδησης, έτσι είναι η εξαφάνιση της συνείδησης".
Έτσι ζει και στοχάζεται τα νοητικά αντικείμενα στα
νοητικά αντικείμενα εσωτερικά, ή ζει και στοχάζεται τα νοητικά αντικείμενα στα
νοητικά αντικείμενα εξωτερικά, ή ζει και στοχάζεται τα νοητικά αντικείμενα στα
νοητικά αντικείμενα εσωτερικά και εξωτερικά. Ζει και στοχάζεται τους παράγοντες
προέλευσης των νοητικών αντικειμένων, ή ζει και στοχάζεται τους παράγοντες
διάλυσης των νοητικών αντικειμένων, ή ζει και στοχάζεται τους παράγοντες
προέλευσης και διάλυσης των νοητικών αντικειμένων[19].
'Η εδραιώνει την επαγρύπνησή του, με τη σκέψη "Τα νοητικά αντικείμενα
υπάρχουν" ως εκεί που είναι απαραίτητο, μόνο και μόνο χάριν της γνώσης και
της επαγρύπνησης, και ζει έτσι αποκομμένος χωρίς να προσκολλάται σε τίποτα στον
κόσμο.
Έτσι ζει και στοχάζεται τα νοητικά αντικείμενα στα νοητικά
αντικείμενα των πέντε σκάντα της προσκόλλησης.
3. Οι έξι εσωτερικές και εξωτερικές
βάσεις των αισθήσεων.
Επίσης μοναχοί, ένας μοναχός ζει και στοχάζεται τα
νοητικά αντικείμενα στα νοητικά αντικείμενα των έξι εσωτερικών και έξι
εξωτερικών βάσεων των αισθήσεων
.
Πως μοναχοί, ένας μοναχός ζει και στοχάζεται τα
νοητικά αντικείμενα στα νοητικά αντικείμενα των έξι εσωτερικών και έξι
εξωτερικών βάσεων των αισθήσεων;
Εδω λοιπόν, μοναχοί, ένας μοναχός γνωρίζει το μάτι,
την ορατή μορφή και τον περιορισμό[20] που
εμφανίζεται σε σχέση με αυτά τα δύο (μάτι και μορφή), γνωρίζει πως προκύπτει η
εμφάνιση του περιορισμού που δεν έχει ακόμα εμφανιστεί. Γνωρίζει πως
προκύπτει η εγκατάλειψη του περιορισμού που έχει εμφανιστεί και γνωρίζει
πως προκύπτει η μη εμφάνιση του περιορισμού που έχει εγκαταλειφθεί, στο μέλλον.
Γνωρίζει το αυτί και τον ήχο....τη μύτη και την
μυρωδιά…την γλώσσα και την γεύση...το σώμα και τα απτά αντικείμενα...το νου και
τα νοητικά αντικείμενα και τον περιορισμό που εμφανίζεται μεταξύ τους.
Γνωρίζει πως προκύπτει η εμφάνιση του
περιορισμού που δεν έχει ακόμα εμφανιστεί.
Γνωρίζει πως προκύπτει η εγκατάλειψη του περιορισμού
που έχει εμφανιστεί και γνωρίζει πως προκύπτει η μη εμφάνιση του περιορισμού
που έχει εγκαταλειφθεί, μελλοντικά.
Έτσι μοναχοί, ένας μοναχός ζει και στοχάζεται τα
νοητικά αντικείμενα στα νοητικά αντικείμενα των έξι εσωτερικών και έξι
εξωτερικών βάσεων των αισθήσεων.
4. Επτά Παράγοντες της Φώτισης
Ακόμα περαιτέρω μοναχοί, ένας μοναχός ζει και
στοχάζεται τα νοητικά αντικείμενα στα νοητικά αντικείμενα των επτά παραγόντων
της Φώτισης.
Πως ζει μοναχοί, ένας μοναχός που στοχάζεται τα
νοητικά αντικείμενα στα νοητικά αντικείμενα των επτά παραγόντων της Φώτισης;
Εδώ λοιπόν μοναχοί, όταν υπάρχει ο παράγοντας της επαγρύπνησης,
ο μοναχός γνωρίζει ότι "Ο παράγοντας της επαγρύπνησης
υπάρχει σε μένα", ή όταν δεν υπάρχει ο παράγοντας της επαγρύπνησης,
γνωρίζει ότι " Ο παράγοντας της επαγρύπνησης δεν υπάρχει σε μένα".
Γνωρίζει πως προκύπτει η εμφάνιση του παράγοντα της επαγρύπνησης που δεν έχει
ακόμα εμφανιστεί και γνωρίζει πως προκύπτει η τελειοποίηση της καλλιέργειας
της επαγρύπνησης που έχει ήδη εμφανιστεί.
Όταν υπάρχει ο παράγοντας της διερεύνησης των
νοητικών αντικειμένων, ο μοναχός γνωρίζει ότι ‘’Ο παράγοντας της
διερεύνησης των νοητικών αντικειμένων υπάρχει σε μένα" ή όταν δεν υπάρχει
ο παράγοντας της διερεύνησης των νοητικών αντικειμένων, γνωρίζει ότι "Ο
παράγοντας της διερεύνησης των νοητικών αντικειμένων δεν υπάρχει σε μένα".
Γνωρίζει πως προκύπτει η εμφάνιση του παράγοντα της διερεύνησης των
νοητικών αντικειμένων που δεν έχει ακόμα εμφανιστεί και γνωρίζει πως προκύπτει
η τελειοποίηση της καλλιέργειας του παράγοντα της διερεύνησης των νοητικών
αντικειμένων που έχει ήδη εμφανιστεί.
Όταν υπάρχει ο παράγοντας της ενέργειας, γνωρίζει
ότι....
Όταν υπάρχει ο παράγοντας της χαράς,
γνωρίζει ότι...
Όταν υπάρχει ο παράγοντας της γαλήνης, γνωρίζει
ότι…
Όταν υπάρχει ο παράγοντας της συγκέντρωσης, γνωρίζει
ότι....
Όταν υπάρχει ο παράγοντας της ισοψυχίας, γνωρίζει
ότι...
5. Τέσσερις Ευγενείς Αλήθειες
Ακόμα μοναχοί, ένας μοναχός ζει και στοχάζεται τα
νοητικά αντικείμενα μέσα στα νοητικά αντικείμενα των Τεσσάρων Ευγενών Αληθειών.
Με ποιόν τρόπο μοναχοί, ένας μοναχός ζει και
στοχάζεται τα νοητικά αντικείμενα μέσα στα νοητικά αντικείμενα των Τεσσάρων
Ευγενών Αληθειών;
Εδώ λοιπόν μοναχοί, ένας μοναχός γνωρίζει ότι
"Αυτή είναι δυστυχία" σύμφωνα με την πραγματικότητα, γνωρίζει ότι
"Αυτή είναι η πηγή της δυστυχίας σύμφωνα με τη πραγματικότητα, γνωρίζει
οτι "Αυτή είναι η παύση της δυστυχίας", συμφωνα με τη πραγματικότητα,
γνωρίζει οτι "Αυτός είναι ο δρόμος που οδηγεί στην παύση της
δυστυχίας" σύμφωνα με τη πραγματικότητα.
Έτσι ζει και στοχάζεται στα νοητικά αντικείμενα[21] των
Τεσσάρων Ευγενών Αληθειών.
Πράγματι, μοναχοί, οποιοσδήποτε ασκείται σε αυτά τα
Τέσσερα Θεμέλια της Επαγρύπνησης με αυτό τον τρόπο, τότε μπορεί να
επιτύχει κάποιο από τα δύο παρακάτω αποτελέσματα : την Ανώτατη Γνώση εδώ και
τώρα ή την κατάσταση της μη επιστροφής[22],
αν υπάρχει ακόμα κάποιο απομεινάρι προσκόλλησης.
Γι αυτόν το λόγο έχει ειπωθεί πως, ‘’Μοναχοί, ο μόνος
τρόπος για να εξαγνιστούν τα όντα, για να ξεπεράσουν τη λύπη και τον θρήνο, για
να καταστρέψουν τη δυστυχία και τη θλίψη, για να βρουν τον σωστό δρόμο, για να
πραγματώσουν τη νιρβάνα, είναι τα τέσσερα θεμέλια της επαγρύπνησης’’.
Έτσι μίλησε ο Ευλογημένος. Ευχαριστημένοι οι μοναχοί
επιδοκίμασαν τα λόγια του.
Μετάφραση από την σανσκριτική διάλεκτο Πάλι από τον
Νυανασάτα Τέρα (Nyanasata Thera).
[1] Ο όρος σάτι στα
Πάλι σημαίνει ενθύμηση. Όμως ως νοητικός παράγοντας, υποδηλώνει τον παρόντα
νου, την επαγρύπνηση στο παρόν αντί την λειτουργία της μνήμης ως προς το
παρελθόν, με χαρακτηριστικό του την προσήλωση, δηλαδή δεν περιπλανιέται πέρα
από το αντικείμενο του.
[2] Η επανάληψη των φράσεων
‘στοχασμός του σώματος στο σώμα, της αίσθησης στην αίσθηση’ κλπ γίνεται για να
ενταθεί η σημασία του να παραμείνει ο ασκητής σε επαγρύπνηση, αν κανείς
εξακολουθεί να διατηρεί την προσοχή, που κατευθύνεται πάνω σε κάποιο επιλεγμένο
μοναδικό αντικείμενο, καθ’ όλη τη διάρκεια χωρίς να παρεκκλίνει σε κάποιο άλλο
πεδίο στοχασμού. Για παράδειγμα, καθώς στοχάζεται κανείς πάνω σε κάποια
σωματική διαδικασία μπορεί άθελά του να στραφεί προς την αίσθηση που μπορεί να
συνδέεται με αυτή την σωματική διαδικασία. Τότε θα πρέπει να συνειδητοποιήσει
ξεκάθαρα πως έχει αφήσει το αρχικό του αντικείμενο και έχει εμπλακεί στο
στοχασμό για την αίσθηση.
[3] Εσωτερικά: στοχάζεται στη δική
του αναπνοή. εξωτερικά: στοχάζεται στην αναπνοή κάποιου άλλου. Εσωτερικά και
εξωτερικά: στοχάζεται στη δική του και του άλλου την αναπνοή, εναλλάξ, με
αδιάλειπτη προσοχή. Στην αρχή επικεντρώνεται κανείς μόνο στη δική του αναπνοή
και μόνο στα προχωρημένα στάδια και ως προς την εξάσκηση της βαθειάς γνώσης
μπορεί να επικεντρωθεί και στη διαδικασία αναπνοής κάποιου άλλου.
[4] Οι παράγοντες προέλευσης (samudaya-dhamma) είναι οι συνθήκες προέλευσης της
αναπνοής (-σώματος). Είναι ολόκληρο το σώμα, τα ρινικά ανοίγματα και ο νους.
[5] Οι συνθήκες διάλυσης είναι , η
καταστροφή του σώματος και των ρινικών ανοιγμάτων και η παύση της νοητικής
λειτουργίας.
[6] Ο στοχασμός και στα δύο
εναλλάξ.
[7] Δηλαδή, αυτό που υπάρχει είναι
μια απρόσωπη σωματική διαδικασία χωρίς να υπάρχει κάποιος εαυτός, κάποια ψυχή ή
πνεύμα ή κάποια ενυπάρχουσα ουσία ή υλικό. Η αντίστοιχη φράση στους μετέπειτα
στοχασμούς θα πρέπει έτσι να γίνει κατανοητή.
[8] Αποκομμένος από τη λαχτάρα και
τη λανθασμένη θεώρηση
[9] Οι παράγοντες προέλευσης όλων
των στοχασμών για το σώμα, με εξαίρεση τον προηγούμενο, είναι: η άγνοια, η
λαχτάρα, το κάρμα, η τροφή και τα γενικά χαρακτηριστικά της προέλευσης. Οι
παράγοντες της διάλυσης είναι: η εξαφάνιση της άγνοιας, της λαχτάρας, του
κάρμα, της τροφής και των γενικών χαρακτηριστικών της διάλυσης.
[10]Αναφέρεται στην άκαμπτη και οκνηρή
κατάσταση του νου
[11] Αναφέρεται στην ταραγμένη
κατάσταση του νου
[12] Η συνείδηση κατά τις
διαλογιστικές απορροφήσεις (rupa-arupa-jnana)
[13] Η κοινή συνείδηση των υπάρξεων
με αισθήσεις
[14] Η συνείδηση των υπάρξεων με
αισθήσεις με άλλες νοητικές καταστάσεις που είναι ανώτερες αυτής.
[15] Η συνείδηση στις διαλογιστικές
απορροφήσεις (rupa-arupa-jnana) που δεν έχει κάποια κοσμική
νοητική κατάσταση ανώτερης αυτής.
[16] Είναι προσωρινά απελευθερωμένη
από τις μολύνσεις μέσω της μεθοδικής εξάσκησης στη Βαθειά Θεώρηση (βιπάσανα),
έχει απελευθερωθεί από τις αρνητικές καταστάσεις με τη δύναμη των αντιθέσεων ή
μέσω των διαλογιστικών απορροφήσεων (jnana)
[17] Εδώ οι παράγοντες προέλευσης
είναι οι συνθήκες που δημιουργούν τα εμπόδια, όπως είναι ο λάθος
στοχασμός κλπ. Οι παράγοντες διάλυσης είναι οι συνθήκες που απομακρύνουν
τα εμπόδια όπως είναι ο ορθός στοχασμός κλπ.
[18] Οι πέντε ομάδες ή συσσωρεύσεις
που αποτελούν αυτό που λέμε προσωπικότητα. Όταν τα κάνουμε αντικείμενα
προσκόλλησης, παρατείνουμε τις επαναγεννήσεις μας.
[19] Οι παράγοντες προέλευσης και
διάλυσης των πέντε σκάντα: ως προς την υλική μορφή είναι ίδιοι με τη
σημ.5. Ως προς την αίσθηση και την αντίληψη βλέπε σημ 7. Και ως
προς τη συνείδηση βλέπε σημ13.
[20] Η απαρίθμηση των δέκα
κυριότερων περιορισμών από την Σούτρα Πιτάκα: αυταπάτη, σκεπτικισμός,
προσκόλληση σε κανόνες και τελετουργικά, λαγνεία, κακοβουλία, λαχτάρα για
ανώτερη ύπαρξη με υλικό σώμα, λαχτάρα για ανώτερη ύπαρξη χωρίς υλικό σώμα,
αλαζονεία, ταραχή, άγνοια.
[21] Η προέλευση και η διάλυση των
παραγόντων των Αληθειών, πρέπει να γίνουν κατανοητοί ως η εμφάνιση και η παύση
της δυστυχίας, της λαχτάρας και του δρόμου. Η αλήθεια της παύσης δεν
εμπεριέχεται σ’ αυτόν το στοχασμό επειδή δεν έχει ούτε προέλευση ούτε διάλυση.
[22] Δηλαδή, χωρίς επιστροφή στους
κόσμους των αισθήσεων. Αυτό είναι το τελευταίο στάδιο πριν την πραγμάτωση του τελικού
σταδίου Άρχατ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου