Σύνοψη
Η Σούτρα αυτή περιέχει μια διδασκαλία που έδωσε ο Βούδας σε μια γυναίκα 120 ετών στη πόλη Βαϊσάλι. Όταν συνάντησε τον Βούδα τον ρώτησε σχετικά με τα τέσσερα στάδια της ζωής, τα ψυχοσωματικά σύνολα, τα στοιχεία και τις ικανότητες. Προς απάντησή της ο Βούδας έδωσε μια βαθιά διδασκαλία για την κενότητα, χρησιμοποιώντας όμορφα φτιαγμένα παραδείγματα για να περιγράψει τη θέση του.
Οι αμφιβολίες της διαλύθηκαν με τη διδασκαλία του και απελευθερώθηκε από την προσκόλληση ως προς την αντίληψη ενός εαυτού. Ο Ανάντα ρώτησε γιατί ο Βούδας έδωσε τόσο βαθιές διδασκαλίες σ’ αυτή τη γυναίκα. Κι ο Βούδας αποκάλυψε πως η γυναίκα αυτή, υπήρξε μητέρα του σε 500 προηγούμενες ενσαρκώσεις του και πως εκείνος είχε αναπτύξει ρίζες αρετής ώστε εκείνη να φωτιστεί. Εξ αιτίας των δυνατών της ευχών, μετά το θάνατό της θα γεννηθεί στο βουδικό πεδίο Σουκαβάτι. Και μετά από 68.000 κάλπα[1], θα γίνει τελικά ο Βούδας Μποντι ανγκα πουσπα κάρα (Bodhyaṅgapuṣpakara) .
Ερωτήσεις Μιας Ηλικιωμένης
བགྲེས་མོས་ཞུས་པ།
The Questions of an Old Lady
Mahallikāparipṛcchā
འཕགས་པ་བགྲེས་མོས་ཞུས་པ་ཞེས་བྱ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ།
’phags pa bgres mos zhus pa
zhes bya theg pa chen po’i mdo
The Noble Mahāyāna Sūtra “The Questions of an Old
Lady”
Āryamahallikāparipṛcchānāmamahāyānasūtra
Toh. 171, Degé Kangyur Vol. 59 (mdo sde, Ba), folios 310b4–314a7
Translated by the Sakya Pandita Translation Group
(International
Buddhist Academy Division)
version 1.2
Published by 84000 (2011)
www.84000.co
This work is provided under the protection of a Creative Commons CC
BY-NC-ND (Attribution - Non-commercial - No-derivatives)
3.0 copyright. It may be copied or printed for fair use,
but only with full attribution, and not for commercial advantage or
personal compensation. For full details, see the
Creative Commons
license.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Σύνοψη
Ευχαριστίες
Εισαγωγή
Η ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Ερωτήσεις μιας Ηλικιωμένης
Βιβλιογραφία
Σημειώσεις
΄
Ευχαριστίες
This sūtra was translated from Tibetan into English under the supervision
of Khenpo Ngawang Jorden by the Venerable Jampa Losal
and the laywoman YangDol Tsatultsang, members of the Sakya
Pandita Translation Group (International Buddhist Academy
Division), Kathmandu, 2010.
Εισαγωγή
Αν σκεφτεί κανείς τα πολιτιστικά πρότυπα της εποχής
εκείνης, το γεγονός πως η διδασκαλία που περιέχεται στη Σούτρα αυτή, δόθηκε εξ
ολοκλήρου σε μια λαϊκή γυναίκα και επιπλέον σε μια πολύ ηλικιωμένη και φτωχή
λαϊκή γυναίκα, την κάνει να ξεχωρίζει. Το περιβάλλον του κειμένου τοποθετείται
στο Βαϊσάλι, την αρχαία πρωτεύουσα του Licchavi στην ομοσπονδία Vrji/Vaji όπου η δημοκρατία του Licchavi ήταν μέλος. Η γηραιά κυρία, της οποίας το όνομα δεν ειπώθηκε ποτέ,
ρωτά τον Βούδα πολύ βαθιές ερωτήσεις και ο Ανάντα καταλαβαίνει πως δεν είναι
μια συνηθισμένη γυναίκα, αλλά μια γυναίκα που η σοφία της προέρχεται από την
αρετή που έχει συσσωρεύσει σε προηγούμενες ζωές. Όπως προκύπτει, ο Βούδας
αποκαλύπτει πως είχε υπάρξει μητέρα του για 500 προηγούμενες ενσαρκώσεις του.
Το κυρίως σώμα του κειμένου, που αποτελείται από τις
διδασκαλίες του Βούδα ως απάντηση στις ερωτήσεις της ηλικιωμένης, είναι
εξηγήσεις πάνω στη κενότητα. Εν συντομία, ο Βούδας λέει πως κανένα φαινόμενο
δεν εμφανίζεται από μόνο του. Επίσης κανένα φαινόμενο δεν εμφανίζει κανένα άλλο
φαινόμενο. Τα φαινόμενα εμφανίζονται εξ αιτίας της εξάρτησής τους
στη συσσώρευση αιτιών και συνθηκών. Έτσι, δεν υπάρχουν ανεξάρτητα φαινόμενα, αν
και εμείς χρησιμοποιούμε όρους για να υποδείξουμε τα διάφορα φαινόμενα, σαν να
ήταν ανεξάρτητα. Μετά τη διδασκαλία του Βούδα, η ηλικιωμένη συνειδητοποιεί
αυτήν τη βαθιά αλήθεια. Ο Βούδας προφητεύει πως μια μέρα θα γίνει κι αυτή
Βούδας. Σε προηγούμενες ζωές είχε φυτέψει ρίζες αρετής και έκανε δυνατές
προσευχές για να πραγματοποιηθεί αυτό.
Θα πρέπει να αναφερθούν εδώ και οι ακόλουθες σύγχρονες
εργασίες. Ο Frye (1979) μας έδωσε μια αγγλική μετάφραση από την
Μογγολική έκδοση της Σούτρα. Έρευνα για την ημερομηνία και τις αναφορές του
μεταφραστή των κινέζικων εκδόσεων υπάρχει στο Nattier (2007). Ο Durt (2005) μιλά για το θέμα της mahallika (ηλικιωμένη) και τις τρεις κινέζικες εκδόσεις (Taisho 559, 560, 561) του Mahallikāparipṛcchā.
Δεν σώζεται καμία έκδοση στα Σανσκριτικά. Το κυρίως
θιβετανικό κείμενο που χρησιμοποιήθηκε για την παρούσα μετάφραση ήταν η έκδοση Dege (sde dge), συγκρίθηκαν και οι άλλες εκδόσεις. Στο τέλος της Σούτρας αναφέρεται πως
μεταφράστηκε υπο την καθοδήγηση των ηγούμενων Τζιναμίτρα και Ντανασίλα, από τον
Θιβετανό μεταφραστή Γιέσε Ντε (ye shes sde), από τα οποία συμπεραίνουμε πως αυτό το κείμενο
μεταφράστηκε από τα Σανσκριτικά στα Θιβετανικά στις αρχές του 9ου μ.χ.
αιώνα, κατά την πρώτη φάση μεταφράσεων των βουδιστικών κειμένων στα
Θιβετανικά.
Η ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ
Η Σούτρα της Ευγενούς
Μαχαγιάνα
Ερωτήσεις μιας
Ηλικιωμένης
[F.310.b] Σεβασμός σε όλους τους Βούδες και τους
Μποντισάτβα.
Έτσι άκουσα. Όταν ο Μπαγκαβάν ταξίδευε στη γη του Vrji[1], έφτασε στη μεγάλη πόλη Βαϊσάλι, μαζί με μια μεγάλη
σάνγκα χιλίων διακοσίων πενήντα μπίκσου και έναν απέραντο αριθμό Μποντισάτβα
Μαχασάτβα. Τότε, συνάντησε μια ηλικιωμένη γυναίκα από την πόλη, που μάζευε
χόρτα στην εξοχή. Ήταν υπέργηρη και πλησίαζε το τέλος της ζωής της, αφού ήταν
εκατόν είκοσι ετών.
Η γυναίκα είδε τον Μπαγκαβάν να έρχεται από
μακρυά-ήταν όμορφος, γεμάτος έμπνευση, με τις αισθήσεις του δαμασμένες, τον νου
του δαμασμένο, διέθετε την υπέρτατη πειθαρχία και γαλήνη, ήταν προσεκτικός,
αλάνθαστος, με ελεγχόμενες τις αισθήσεις του, αγνός και καθαρός σαν τη θάλασσα,
ανέφελος, υψωνόταν σαν χρυσός θυσιαστήριος στύλος, ακτινοβολούσε καθαρό και
διακριτό μεγαλείο, υπέροχα στολισμένος με τα τριάντα δύο γνωρίσματα ενός
μεγάλου όντος. Βλέποντάς τον, πίστη γεννήθηκε στο νου της. Έπειτα, γεμάτη
αφοσίωση, πλησίασε [F.311.α] τον Μπαγκαβάν, υποκλίθηκε φέρνοντας το κεφάλι
της στα πόδια του, έκανε τρεις περιφορές γύρω από τον Μπαγκαβάν και έκατσε σε
μια μεριά. Η γυναίκα, προσκυνώντας με τα χέρια ενωμένα προς την κατεύθυνση του
Μπαγκαβάν, τον ρώτησε:
«Μπαγκαβάν, από πού έρχεται η γέννηση; Από πού
έρχονται τα γηρατιά; Που πηγαίνουν; Από πού έρχεται η αρρώστια; Από πού έρχεται
ο θάνατος; Που πηγαίνουν; Μπαγκαβάν, από πού έρχεται η μορφή; Από πού έρχεται η
αίσθηση, η αντίληψη, οι νοητικοί σχηματισμοί και η συνείδηση; Που πηγαίνουν;
Μπαγκαβάν, από πού έρχεται το στοιχείο της γης; Από πού έρχεται το στοιχείο του
νερού, το στοιχείο της φωτιάς, το στοιχείο του αέρα, το στοιχείο του
διαστήματος και το στοιχείο της συνείδησης; Που πηγαίνουν; Μπαγκαβάν, από πού
έρχεται το μάτι; Από πού έρχεται το αυτί, η μύτη, η γλώσσα, το σώμα και ο νους;
Που πηγαίνουν;»
Ο Μπαγκαβάν είπε, «Αδελφή, η γέννηση δεν έρχεται από
κάπου. Τα γηρατειά δεν έρχονται από κάπου. Δεν πηγαίνουν κάπου. Αδελφή, η
αρρώστια δεν έρχεται από κάπου. Η αίσθηση, η αντίληψη, οι νοητικοί σχηματισμοί
και η συνείδηση δεν έρχονται από κάπου. Δεν πηγαίνουν κάπου. Αδελφή, το
στοιχείο της γης δεν έρχεται από κάπου. Το στοιχείο του νερού, το στοιχείο της
φωτιάς, το στοιχείο του αέρα, το στοιχείο του διαστήματος και το στοιχείο της
συνείδησης δεν έρχονται από κάπου. Δεν πηγαίνουν κάπου. Αδελφή, το μάτι δεν
έρχεται από κάπου. Το αυτί, η μύτη, η γλώσσα, το σώμα και ο νους δεν έρχονται
από κάπου. Δεν πηγαίνουν κάπου.
«Αδελφή, έτσι είναι. Για παράδειγμα, η φωτιά
εμφανίζεται με βάση το ξύλο που τρίβει κάποιος, πάνω στο ξύλο που έχει και με
τη προσπάθεια του να τη δημιουργήσει. Επιπλέον, η φωτιά αυτή, αφού κάψει τα
χόρτα και τα ξύλα, δεν θα έχει άλλες αιτίες κι έτσι θα πεθάνει. Αδελφή, από πού
νομίζεις πως έρχεται η φωτιά και που πάει;»
Αυτή απάντησε, «Μπαγκαβάν, η φωτιά οφείλει την ύπαρξή
της στη δύναμη της συγκέντρωσης των αιτιών. Παύει και πεθαίνει όταν απουσιάζει
η συγκέντρωση των αιτιών.»
Ο Μπαγκαβάν είπε, «Αδελφή, με τον ίδιο τρόπο, όλα τα
φαινόμενα [F.311.b] οφείλουν την ύπαρξή τους στη δύναμη μιας συγκέντρωσης. Παύουν και
πεθαίνουν όταν απουσιάζει η συγκέντρωση. Όποια κι αν είναι τα φαινόμενα, δεν
έρχονται από κάπου, ούτε πηγαίνουν κάπου. Αδελφή, έτσι είναι. Αν και η
συνείδηση του ματιού, εμφανίζεται με βάση το μάτι και τη μορφή, η συνείδηση του
ματιού δεν παράγεται από κάτι, ούτε την παύει κάτι. Πουθενά δεν συναντήθηκαν
ποτέ. Τα σύνολα[2]δεν έρχονται από πουθενά, ούτε πηγαίνουν κάπου. Όταν
κάποιος συσσωρεύσει κάρμα μέσα από τις συνθήκες των συνειδήσεων, οι καρποί
προβάλλουν ως τα τρία είδη αποτελέσματος[3] στα τρία πεδία[4]. Αυτός ο καρπός είναι κι αυτός κενός. Δεν έχει
ερχομό. Δεν έχει πηγαιμό. Κανείς δεν το κάνει να εμφανιστεί. Δεν τον σταματά
κανένας. Αδελφή, όλα τα φαινόμενα σταματούν εξ αιτίας της ίδιας τους της φύσης.
«Με τον ίδιο τρόπο, αν και η νοητική συνείδηση[5] εμφανίζεται με βάση το αυτί και τον ήχο, τη μύτη
και την μυρωδιά, τη γλώσσα και τη γεύση, το σώμα και την αφή, και το νου και τα
φαινόμενα, τη νοητική συνείδηση δεν τη παράγει κάτι ούτε υπάρχει κάτι που την
παύει. Πουθενά δεν συναντήθηκαν ποτέ[6]. Τα σύνολα, δεν έρχονται από πουθενά, ούτε πηγαίνουν
κάπου. Όταν κάποιος συσσωρεύσει κάρμα μέσα από τις συνθήκες των συνειδήσεων, οι
καρποί προβάλλουν ως τα τρία είδη αποτελέσματος στα τρία πεδία. Αυτός ο καρπός
είναι κι αυτός κενός. Δεν έχει ερχομό. Δεν έχει πηγαιμό. Κανείς δεν το κάνει να
εμφανιστεί. Δεν τον σταματά κανένας. Αδελφή, όλα τα φαινόμενα σταματούν εξ
αιτίας της ίδιας τους της φύσης.
«Αδελφή, έτσι είναι. Για παράδειγμα, ο ήχος ενός
τύμπανου εμφανίζεται με βάση το ξύλο, το δέρμα, τη μπαγκέτα και την προσπάθεια
κάποιου να τον εμφανίσει. Ο παρελθόντας ήχος του τύμπανου ήταν κενός, ο
μελλοντικός ήχος θα είναι κενός και ο ήχος του παρόντος είναι κενός. Ο ήχος δεν
υπάρχει στο ξύλο, ούτε στο δέρμα, ούτε βρίσκεται στην μπαγκέτα, ούτε στο χέρι του
ανθρώπου. Όμως εξ αιτίας αυτών των συνθηκών ονομάζεται ‘ήχος’. Αυτό που
ονομάζεται ‘ήχος’ είναι επίσης κενό. Δεν έχει ερχομό. Δεν έχει πηγαιμό. Κανείς
δεν το κάνει να εμφανιστεί. Δεν τον σταματά κανένας. Αδελφή, όλα τα φαινόμενα
σταματούν εξ αιτίας της ίδιας τους της φύσης.
«Αδελφή, με τον ίδιο τρόπο όλα τα φαινόμενα
εξαρτιούνται αποκλειστικά από τις συνθήκες. Το ίδιο ισχύει και για την άγνοια,
το άρπαγμα, το κάρμα και τη συνείδηση. Όταν είναι παρόντα αυτά τα φαινόμενα,
εφαρμόζονται οι όροι ‘γέννηση’ και ‘θάνατος’ όμως [F.312.α]αυτό που ορίζεται ως ‘γέννηση’ και αυτό που
ορίζεται ως ‘θάνατος’ είναι επίσης κενό. Δεν έχει ερχομό. Δεν έχει πηγαιμό.
Κανείς δεν το κάνει να εμφανιστεί. Δεν τον σταματά κανένας. Αδελφή, όλα τα
φαινόμενα σταματούν εξ αιτίας της ίδιας τους της φύσης.
«Αδελφή, έτσι, όταν κάποιος καταλάβει τη φύση του ήχου
ενός τύμπανου θα έχει επίσης καταλάβει και την κενότητα. Αυτός που καταλαβαίνει
την κενότητα, καταλαβαίνει και τη νιρβάνα. Αυτός που καταλαβαίνει τη νιρβάνα,
αν και ορίζει τα νοητικά φαινόμενα με όλα τα είδη των όρων, δεν έχει καμία
προσκόλληση σε καμία ύπαρξη. Διδάσκει το Ντάρμα χωρίς να έχει προσκόλληση σε
αυτά, ‘αυτό είναι δικό μου’, ‘αυτό είμαι εγώ’, ‘αισθανόμενο ον’, ή ‘ζωτική
δύναμη’, ‘ζωντανό πλάσμα’, ‘άνθρωπος’, ‘πρόσωπο’, γέννημα του Μάνου’, ‘γιος του
Μάνου[7]’, ‘μέσο’, ‘υποκινητής μιας πράξης’, ‘σφετεριστής’,
‘απορρίπτων’– . Αυτός διδάσκει καλά το Ντάρμα. Αυτός διδάσκει την τελική
αλήθεια. Αυτός διδάσκει καλά την τελική αλήθεια.
«Αδελφή, έτσι είναι. Ο καλλιτέχνης ή ο μαθητευόμενος
του, απλώνει διάφορα χρώματα στον επιμελώς καθαρισμένο καμβά, ή σ’ ένα επίπεδο
κομμάτι ξύλου ή στην καθαρισμένη επιφάνεια του τοίχου. Με ευκολία ζωγραφίζει
όποια μορφή επιθυμεί, όπως τα χαρακτηριστικά ενός ανδρικού σώματος, τα
χαρακτηριστικά ενός γυναικείου σώματος, τα χαρακτηριστικά ενός ελέφαντα, τα
χαρακτηριστικά ενός αλόγου ή ενός γαϊδάρου, τέλεια με όλα τα άκρα τους, τις
αποφύσεις τους και τα αισθητήρια τους όργανα. Όσο καλά κι αν το έχει κάνει
όμως, κανένα φαινόμενο δεν μεταφέρεται σε μια τέτοια περίπτωση από το χέρι ή το
μυαλό του καλλιτέχνη στη φυσική μορφή. Παρόλα αυτά εμείς αυτό το ονομάζουμε
‘μορφή’ εξ αιτίας αυτών των συνθηκών. Αυτό που ονομάζουμε ‘μορφή’ είναι επίσης
κενό. Δεν έχει ερχομό. Δεν έχει πηγαιμό. Κανείς δεν το κάνει να
εμφανιστεί. Δεν τον σταματά κανένας. Αδελφή, όλα τα φαινόμενα σταματούν εξ
αιτίας της ίδιας τους της φύσης.
«Αδελφή, το ίδιο είναι και με τους ενάρετους
παράγοντες που διαμορφώνουν[8]. Είναι σαν να λέμε πως, παρόλο που από ενάρετα σώματα
προκύπτουν θεοί και άνθρωποι, στη περίπτωση αυτή ούτε ένα άτομο δεν μεταφέρεται
από αυτόν τον κόσμο στον άλλο. Όμως εξ αιτίας των παραγόντων που διαμορφώνουν [F.312.b], υπάρχουν διάφορα είδη επαναγεννήσεων. Αυτά είναι τα φυσικά σώματα που
έχουν τις βάσεις για γνωστική λειτουργία[9].
«Το ίδιο ισχύει και με τους μη ενάρετους παράγοντες.
Δηλαδή, παρόλο που υπάρχουν μη ενάρετα σώματα που καταλήγουν σε όντα των πεδίων
των κολάσεων, ή των ζώων, ή του Άρχοντα του Θανάτου ή των ημιθέων[10], στη περίπτωση αυτή ούτε ένα άτομο δεν μεταφέρεται
από αυτόν τον κόσμο στον άλλο. Όμως εξ αιτίας των παραγόντων που διαμορφώνουν,
υπάρχουν διάφορα είδη επαναγεννήσεων. Αυτά είναι τα φυσικά σώματα που έχουν τις
βάσεις για γνωστική λειτουργία.
«Αδελφή , έτσι είναι. Για παράδειγμα, εξ αιτίας της
νάγκα-δύναμης των νάγκα, εμφανίζονται μεγάλες συγκεντρώσεις νεφών, κι όταν αυτά
τα μεγάλα πλέγματα νεφών καλύψουν τη γη πέφτουν κατακλυσμιαίες βροχές. Με τις
δυνατές αυτές βροχές, ξεδιψάνε οι λόφοι κι οι κοιλάδες. Όταν οι λόφοι κι οι
κοιλάδες χορτάσουν νερό, η βροχή σταματά. Αυτά όμως τα πράγματα δεν πηγάζουν
από τα σώματα ή το νου των νάγκα. Αντιθέτως, τα νάγκα δημιουργούν τη μεγάλη
συγκέντρωση των νεφών, εξ αιτίας των νάγκα-δυνάμεων των νάγκα.
«Αδελφή, το ίδιο συμβαίνει όταν υπάρχουν ενάρετοι
παράγοντες που διαμορφώνουν, δηλαδή, όταν από ενάρετα σώματα προκύπτουν θεοί ή
άνθρωποι. το ίδιο συμβαίνει και με τους μη ενάρετους παράγοντες. Δηλαδή, παρόλο
που από τα μη ενάρετα σώματα προκύπτουν όντα στα πεδία των κολάσεων, των ζώων,
στο κόσμο του άρχοντα του Θανάτου ή των ημιθέων, στις περιπτώσεις αυτές η
δραστηριότητα του παράγοντα που διαμορφώνει είναι κενή, ο φορέας του παράγοντα
που διαμορφώνει είναι κενός και οι καρποί του παράγοντα που διαμορφώνει είναι
κενοί επίσης. Αδελφή, όταν υπάρχουν παράγοντες για να παραμείνεις στατικός, η
συνείδηση θα ενσαρκωθεί μεταξύ των όντων στα άμορφα πεδία. Αυτό, εξ αιτίας του
οποίου η συνείδηση ενσαρκώνεται μεταξύ των όντων στο άμορφο πεδίο είναι κενό,
καθώς και η συνείδηση που ενσαρκώνεται μεταξύ των όντων στο άμορφο
πεδίο, είναι επίσης κενή. Γιατί αυτό; Επειδή αδελφή, όλα τα φαινόμενα είναι
κενά από ουσία. Ακόμα κι έτσι τα φαινόμενα ορίζονται. Οι γνώστες δεν έχουν
προσκόλληση σ’ αυτά. Καθώς δεν έχουν προσκόλληση, δεν κάνουν κριτική. Η
υπέρτατη ιδιότητα ενός θρησκευόμενου ζητιάνου είναι να μην κάνει κριτική.»
Η γυναίκα είπε [F.313.α], «Από την ώρα που ο Μπαγκαβάν δίδαξε το βαθύ
Ντάρμα μ’ αυτόν τον τρόπο, κι εγώ Μπαγκαβάν διείσδυσα σ’ αυτές τις διδασκαλίες
με το μάτι της σοφίας κι έτσι ποτέ ξανά δεν θα έχω διχογνωμία γι αυτές. Δεν έχω
αμφιβολίες. Πριν ακούσω αυτές τις διδασκαλίες Μπαγκαβάν, είχα αμφιβολίες. Τώρα
αν και είμαι γριά, εξασθενημένη, δυστυχισμένη, φτωχή, χωρίς προστάτη και χωρίς
ζωή, δεν πεθαίνω. Ακούγοντας αυτές τις διδασκαλίες Μπαγκαβάν, κατάλαβα πως δεν
υπάρχουν γηρατειά, ούτε φτώχεια, ούτε ευτυχία, ούτε αρρώστια, ούτε υπάρχει
κάποιος που αρρωσταίνει, ούτε πλούσιος ή φτωχός. Απελευθερώθηκα από την ιδέα
του εαυτού.»
Τότε ο Σεβάσμιος Ανάντα ρώτησε τον Μπαγκαβάν,
«Μπαγκαβάν, γιατί δίδαξες μια τέτοια βαθιά διδασκαλία; Αναρωτιέμαι αν είναι εξ
αιτίας αυτής της γυναίκας, που έχει τόσο καλά ερευνήσει, είναι ενάρετη, έχει
γνώση και είναι φυσικά σοφή.»
Ο Μπαγκαβάν απάντησε, «Έτσι είναι Ανάντα. Έτσι είναι
όπως ακριβώς το είπες Ανάντα. Αυτή η γυναίκα είναι ενάρετη, έχει γνώση και
είναι φυσικά σοφή. Ανάντα, αυτή η γυναίκα ήταν μητέρα μου σε πεντακόσιες
ενσαρκώσεις μου. Σε κάθε μια από αυτές τις ενσαρκώσεις μου Ανάντα, δημιούργησα
ρίζες αρετής για εκείνη, ώστε να μπορέσει να φτάσει στην ανυπέρβλητη και τέλεια
ολοκληρωμένη Φώτιση. Αυτήν τη γυναίκα Ανάντα την λατρεύω, την τιμώ και τη
σέβομαι πολύ. Κι εκείνη επίσης είχε τη σκέψη, «Θα επιδοθώ κι εγώ σε οτιδήποτε κάνει
ο γιος μου και θα φτάσω στην ανυπέρβλητη και τέλεια ολοκληρωμένη Φώτιση του
οχήματος της ευτυχίας.»
Ο Ανάντα ρώτησε, «Μπαγκαβάν γιατί είναι τόσο φτωχή;»
Ο Μπαγκαβάν απάντησε, «Ανάντα, όταν μπήκα στη
συμπεριφορά των Μποντισάτβα, έγινα απαρνητής στο δόγμα του Μπαγκαβάν,
Τατάγκατα, Άρχατ, τέλεια ολοκληρωμένου Βούδα Κρακουτσάντα[11]. Αυτή η γυναίκα ήταν τότε η μητέρα μου. Επειδή είχε
προσκόλληση, δεν με άφηνε να φύγω, γι αυτό κι εγώ σταμάτησα να τρώω το μοναδικό
ημερήσιο φαγητό μου . Αργότερα συμφώνησε να φύγω. Εξ αιτίας αυτής της ωρίμανσης
του κάρμα Ανάντα, είναι τόσο φτωχή. Ανάντα αυτή είναι η τελευταία φορά που θα
είναι φτωχή. Μετά το θάνατό της αυτή η γυναίκα που δεν λαχταρά πλέον τις
γυναικείες ικανότητες, θα αποκτήσει αντρικές ικανότητες στο βουδικό πεδίο
Σουκαβάτι, του Μπαγκαβάν και τέλεια ολοκληρωμένου Βούδα Αμιτάμπα. Όταν γεννηθεί
εκεί θα κάνει προσφορές σε απέραντους, απροσμέτρητους και ασύλληπτους αριθμούς
Βούδα. Θα οδηγήσει απέραντους, απροσμέτρητους και ασύλληπτους
αριθμούς όντων στη Φώτιση. Θα ωριμάσει στη Φώτιση απέραντους, απροσμέτρητους
και ασύλληπτους αριθμούς όντων και έχοντας φέρει στη Φώτιση απέραντους,
απροσμέτρητους και ασύλληπτους αριθμούς όντων, σε 680.000[2] κάλπα θα γίνει ο Τατάγκατα, Άρχατ, τέλεια
ολοκληρωμένος Βούδας Μποντυ ανγκα πουσπακάρα[12]στον τρις χιλιόκοσμο των μεγάλων χιλιάδων κοσμικών
συστημάτων. Ο πλούτος και οι απολαύσεις των όντων εκείνου του βουδικού πεδίου
Ανάντα, θα είναι σαν εκείνο του πεδίου των Τριάντα Τριών[13].» Αυτά είπε ο Μπαγκαβάν.
Αφού μίλησε έτσι ο Σουγκάτα, ο Δάσκαλος πρόσθεσε και
τους ακόλουθους στίχους:
«Ανάντα κοίτα αυτή την ηλικιωμένη γυναίκα,
που στέκεται μπροστά μου με τα χέρια ενωμένα,
θα γίνει ένας Βούδας, ο πιο άριστος μεταξύ των
ανθρώπων,
με το όνομα Μποντυ ανγκα πουσπακάρα.
Αφού εγκαταλείψει τη γυναικεία της μορφή,
θα πάει στο πεδίο Σουκαβάτι,
θα τιμήσει τον Νικητή Αμιτάγιους,
και θα γίνει ανυπέρβλητος Βούδας, κυρίαρχος των τριών
πεδίων.
Μετά τιμώντας τους οδηγούς που διαμένουν σε άλλα
πεδία,
θα γίνει απαράμιλλος Βούδας, άριστος μεταξύ των
ανθρώπων.
Έχοντας ακούσει το Ντάρμα από όλους αυτούς,
με εξαγνισμένο νου, θα γίνει κι αυτή το ίδιο
πραγματωμένη. [F.314.α]
Παραμένοντας με τον αμετακίνητο, υπέρτατο νου της
Φώτισης,
θα κάνει αμέτρητα όντα να ασκηθούν στο Ντάρμα.
Τότε δεν θα υπάρχουν κατώτερα όντα,
ούτε όντα με άσχημα σώματα ή άσχημο χρώμα,
ούτε μωροί, κουτσοί, ούτε τυφλοί,
ούτε λεπροί με κομμένα χέρια.
Εκείνη την εποχή δεν θα εμφανίζεται η ακτινοβολία του
ήλιου, του φεγγαριού, της φωτιάς,
της αστραπής και των πολύτιμων πετραδιών.
Επειδή η δύναμη του φωτός του οδηγού
Μποντυ ανγκα πουσπακάρα
θα λάμπει και θα απλώνεται παντού.
Τότε το εξαίσιο βουδικό πεδίο
θα είναι γεμάτο με διάφορα είδη όντων
που θα έχουν το ίδιο ύψος, πλάτος, σημάδια και χρώμα
με αυτά των υπέρτατων θεών Τριάντα Τριών.
Δεν θα υπάρχουν γυναίκες της φατρίας του Μάρα.
Ούτε γυναίκες μάρα, ούτε ακολουθία του Μάρα.
Όταν ο Τατάγκατα διδάσκει εκεί το Ντάρμα,
δεν θα είναι γνωστό ούτε καν το όνομα τίρτικα.
Όταν ο Τατάγκατα διδάσκει εκεί το Ντάρμα
δεν θα ακούγεται ούτε καν το όνομα ‘κατώτερα πεδία’,
‘πρέτα,’ ‘ζώο’, ‘όντα των κολάσεων,’
ούτε καν το όνομα ‘γυναίκα’ θα ακουστεί.
Τότε δεν θα υπάρχουν οι ταξινομήσεις των οχημάτων,
όπως τα οχήματα των Σράβακα και των Πρατυεκαβούδα
αυτού του κόσμου.
Θα είναι προικισμένοι με τον ολοκληρωμένο νου της
Φώτισης,
θα έχουν καλοσύνη και συμπόνια.
Σαν όλα τα όντα σ’ αυτό το βουδικό πεδίο
θα γεννιούνται πάντοτε θαυματουργά,
θα είναι εντελώς απαλλαγμένοι από τη γέννηση από μήτρα,
θα θυμούνται τις περασμένες τους ζωές,
θα είναι εξόχως ευφυείς και μορφωμένοι,
και θα καταλαβαίνουν αμέσως μόλις το ακούσουν αυτό που
ορθώς διδάσκεται.
Τη διαμόρφωση και τις ιδιότητες αυτού του πεδίου,
ακόμα κι αν μιλάμε απέραντους αιώνες γι αυτό,
δεν μπορούμε να τα εκφράσουμε ακόμα και σαν απλή
εικόνα,
σαν μια σταγόνα νερού απ’ τον ωκεανό.
Με τα λόγια του Μπαγκαβάν, ο Σεβάσμιος Ανάντα και η
ηλικιωμένη γυναίκα, οι Μποντισάτβα και οι μοναχοί καθώς και όλος ο κόσμος με
τους θεούς, ημίθεους και γκαντάρβα[15] αγαλλίασαν και επαίνεσαν τις διδασκαλίες του
Μπαγκαβάν.
Έτσι ολοκληρώνεται η Σούτρα
της Ευγενούς Μαχαγιάνα ‘Ερωτήσεις μιας Ηλικιωμένης’.
[1] bri dzi na, η γη και οι άνθρωποι του Vrji ή Vaji (Pali Vajji). Ήταν ομοσπονδία οκτώ ή εννιά χωρών, που περιλάμβανε
τη Μάλα και τη Λιτσάβι, και βρισκόταν στη βορειότερη κοιλάδα του Γάγγη.
Πρωτεύουσα ήταν το Βαϊσάλι Edgerton, Buddhist Hybrid Sanskrit Dictionary (Delhi: Motilal Banarsidass, 1985), s.v. Vṛji and Vaji.
[3] Τα τρία είδη αποτελέσματος μπορεί να αναφέρονται
στα τρία είδη καρμικής ωρίμανσης (vipaka), ευχάριστο, δυσάρεστο, ουδέτερο.
[5] Η προηγούμενη παράγραφος μιλά για τη συνείδηση
του ματιού ή της όρασης, ενώ αυτή η παράγραφος μιλά για τη νοητική συνείδηση
που μπορεί να συλλαμβάνει οτιδήποτε υπάρχει πχ όλα τα φαινόμενα.
[6] Narthang (N) gang yang sogs pa med :
Degé gang yang sogs pa yang . N. is probably correct as it is
consistent with previous similar passages.
[7] Αναφέρεται στο ανθρώπινο είδος. Στο Ινδικό έπος
Μαχαμπαράταή στο Πουράνας, ο Μάνου αναφέρεται ως ο γεννήτορας του ανθρώπινου
είδους.
[8] Αυτός ο όρος mngon par’du byed έχει την ίδια σημασία με το ‘du byed (samskara), δηλ. παράγοντες που διαμορφώνουν ή καρμικές συνθήκες.
[9] Υπάρχουν δώδεκα γνωστικές βάσεις (ayatana, skye mched), που είναι τα πέντε όργανα των αισθήσεων, ο νους και τα έξι αντίστοιχα
αντικείμενα τους.
[13] Θεϊκό πεδίο τριάντα θεών του πεδίου της
επιθυμίας, που λέγεται πως βρίσκεται στη κορφή του όρους Μερού.
Bibliography
’phags pa bgres mos zhus pa zhes bya theg pa chen po’i mdo. Toh. 171, Degé Kangyur Vol. 59 (mdo sde, Ba),folios 310.b–314.a.
’phags pa bgres mos zhus pa zhes bya theg pa chen po’i mdo, Toh 171, Vol 59, pp 883-893, bka’ ’gyur (dpebsdur ma) [Comparative Edition of the Kangyur], krung go’i bod rig pa zhib ’jug ste gnas kyi bka’ bstan dpe sdur khang (The Tibetan Tripitaka Collation Bureau of the China Tibetology Research Center). 108
volumes.Beijing: krung go’i bod rig pa dpe skrun khang (China Tibetology
Publishing House), 2006-2009.
Durt, Hubert (2005). “Kajaṅgalā, Who Could Have Been the Last
Mother of the Buddha,” Journal
of theInternational College for Advanced Buddhist Studies 9, 2005, 65-87.
Frye, Stanley (1979).“The Sūtra Requested by the Old Women,” Tibet Journal. Vol. 4/1,
1979, 28-33.
Nattier, Jan (2007). “A Reassessment of the Dates and Translator
Attributions of the Laonüren
jing (T. 559) and the Laomu jing (T. 561),” Annual Report of the International Research
Institute for AdvancedBuddhology at Soka University 10, 2007,
529-532.
http://iriab.soka.ac.jp/orc/Publications/ARIRIAB/index_
ARIRIAB.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου