Η Σούτρα για την Εμπιστοσύνη στον Ενάρετο Πνευματικό Φίλο

ད ་བ ་བ ས་ག ན་བ ན་པ ་མ །

The Sūtra on Reliance upon a Virtuous Spiritual Friend

Kalyāṇamitrasevanasūtra 

འཕགས་པ་ད ་བ ་བ ས་ག ན་བ ན་པ ་མ ། 

’phags pa dge ba’i bshes gnyen bsten pa’i mdo

The Noble Sūtra on Reliance upon a Virtuous Spiritual Friend 

Āryakalyāṇamitrasevanasūtra 

Toh 300, Degé Kangyur Vol 71 (mdo sde, Sha), folios 304b3- 305a7  

Translated by the Sakya Pandita Translation Group (International Buddhist Academy Division)

84000 

TRANSLATING THE WORLS OF THE BUDDHA 

Published by 84000 (2011)

www.84000.co 

This work is provided under the protection of a Creative Commons CC BY-NC-ND (Attribution - Non-commercial No-derivatives) 3.0 copyright. It may be copied or printed for fair use, but only with full attribution, and not for commercial advantage or personal compensation. For full details, see the Creative Commons license. -

Περιεχόμενα

Σύνοψη

Ευχαριστίες

Εισαγωγή

Σημειώσεις της Μετάφρασης

Η ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Η Σούτρα για την Εμπιστοσύνη στον  Ενάρετο Πνευματικό Φίλο

Βιβλιογραφία

Σημειώσεις

Σύνοψη

Ακριβώς πριν το θάνατό του, ο Βούδας Σακυαμούνι θύμισε στους μαθητές του τη σπουδαιότητα του να ζει κανείς με τον κατάλληλο πνευματικό δάσκαλο. Ο Ανάντα, ο συνοδός του Ευλογημένου, επιχειρώντας να επιβεβαιώσει τη δήλωση του δασκάλου του, είπε πως ένας ενάρετος πνευματικός φίλος είναι πράγματι το ήμισυ στη πνευματική ζωή κάποιου. Διορθώνοντας την κατανόηση του μαθητή του, ο Βούδας εξηγεί πως ο κατάλληλος οδηγός, δεν είναι το ήμισυ μιας πνευματικής ζωής αλλά το όλον, και πως αν τα όντα βασιστούν σε έναν πνευματικό φίλο, θα απελευθερωθούν από την γέννηση και θα πετύχουν την απελευθέρωση από όλα τα είδη δυστυχίας.

 Ευχαριστίες

 Η Σούτρα μεταφράστηκε από τα Θιβετανικά στα Αγγλικά από τον Κένπο Ngawang και τον Jorden Cristian Bernert, που είναι μέλη  του   Sakya Pandita Translation Group (International Buddhist Academy Division), Κατμαντού 2010.

 Εισαγωγή

 Ο τόπος (που διδάχτηκε αυτή) η Σούτρα είναι ένα άλσος κοντά στην Κουσιναγκάρα, τη πρωτεύουσα του βασιλείου Μάλλα, εκεί όπου ο Βούδας Σακυαμούνι πέρασε τις τελευταίες του ώρες, πριν περάσει στην παρινιρβάνα, την τελική κατάσταση της αποδέσμευσης από τη δυστυχία της κοσμικής ύπαρξης. Η Κουσιναγκάρα βρισκόταν στη Βόρεια Ινδία, εκεί που τώρα βρίσκεται το κράτος του Ουτάρ Πραντές και θεωρείται από τους Βουδιστές ως ένα από τα τέσσερα ιερότερα μέρη. Τα άλλα τρία είναι, το Λουμπίνι στο σημερινό νότιο Νεπάλ όπου είναι ο τόπος γέννησης, η Μποντγκάγυα στη σημερινή Μπιχάρ όπου έφτασε στη Φώτιση και η Σαρνάτ κοντά στο σημερινό Βαρανάσι, όπου έκανε και το πρώτο του κήρυγμα.

Σ’ αυτήν τη Σούτρα ο Βούδας συζητά για τη σπουδαιότητα του να ακολουθεί κανείς έναν κατάλληλο πνευματικό δάσκαλο ως στήριγμα της πνευματικής του καλλιέργειας. Στις διδασκαλίες που έδωσε πριν το θάνατό του, βλέπουμε πόσο πολύ ο Βούδας  εκτιμούσε το ρόλο του δασκάλου στο δρόμο. Ο Βούδας εξήγησε, διορθώνοντας την κατανόηση του μαθητή του Ανάντα, πως η πνευματική ανάπτυξη εξαρτάται αποκλειστικά από την εμπιστοσύνη που δείχνει κανείς σε έναν κατάλληλο οδηγό ή πνευματικό φίλο (kalyanamitra).

Πράγματι, σε όλες τις Βουδιστικές παραδόσεις, οι δάσκαλοι έχουν τον εξέχοντα ρόλο και όλες οι παραδοσιακές Βουδιστικές κουλτούρες τους σέβονται και τους τιμούν. Ο Βούδας δίδαξε για τα τέσσερα στηρίγματα (pratisarana)[1] σε διάφορες Σούτρες, συμβουλεύοντας τους μαθητές του να στηρίζονται στη διδασκαλία παρά στο πρόσωπο. Στον Βουδισμό, το πρόσωπο ή ο δάσκαλος, δεν είναι το τελικό καταφύγιο. Ακόμα και το σώμα του Βούδα είναι αντικείμενο της φθοράς και γι αυτό δεν είναι ένα τελικό αντικείμενο καταφυγίου.

Όμως, όπως μας εξηγεί και ο Βούδας στη Σούτρα, χωρίς τη βοήθεια ενός πνευματικού φίλου, είναι πολύ δύσκολη η πρόοδος στο δρόμο, αν όχι και αδύνατη. Ο δάσκαλος λειτουργεί σαν ένας εξειδικευμένος και έμπειρος οδηγός, ικανός να οδηγεί τους άλλους στο επίπονο μονοπάτι της απελευθέρωσης. Ο δάσκαλος εμπνέει τους άλλους ενσαρκώνοντας ο ίδιος τα αποτελέσματα της άσκησης, τους οδηγεί υποδεικνύοντας τη σωστή κατεύθυνση και υποστηρίζει την πρόοδο τους, αφαιρώντας τις αμφιβολίες και τις πλάνες. Ενώ η αυθεντική πρόοδος είναι αδύνατη χωρίς έναν δάσκαλο, η λανθασμένη οδηγία μπορεί, ακόμα κι αν είχε καλή πρόθεση, να είναι επιζήμια για όλο το δρόμο κάποιου. Επομένως, ο Βούδας τονίζει τη σπουδαιότητα  του κατάλληλου πνευματικού φίλου, αλλά συμβουλεύει να είναι κανείς προσεκτικός στην επιλογή του δασκάλου.

Αυτή η Σούτρα αναφέρεται στο τέλος δύο ιστοριών avadana, που σαν τις ιστορίες jataka, διηγούνται τους μεγάλους άθλους του Βούδα και των Μποντισάτβα σε προηγούμενες ζωές τους[2].

Στα κείμενα Πάλι, βρίσκουμε μια αντίστοιχη Σούτρα στο κεφάλαιο Mahavagga της Samyutta Nikaya που ονομάζεταιUpaddha Sutta (SN 45.2), όπου ο Βούδας αναφέρεται στο οκταπλό μονοπάτι των Ευγενών, το οποίο πρέπει να ακολουθούν όσοι στηρίζονται σε έναν πνευματικό φίλο.

Στα Κινέζικα (Τ 2.99) και Κορεάτικα (Κ 650) κείμενα σώζονται αντίστοιχες Σούτρες.

Η έκδοση Dege αυτής της Σούτρας συγκρίθηκε με διάφορες εκδόσεις του Θιβετανικού κανόνα, με τις εκδόσεις Narthang,Beijing και Lhasa ονομαστικά. Δεν υπήρχαν όμως διαφορές ώστε να αλλαχτεί κάποια λέξη στην Αγγλική μετάφραση.

Το 1866 ο Leon Feer έκανε μια μετάφραση στα Γαλλικά από τα Θιβετανικά που εκδόθηκε στο Journal Asiatique.

 Σημειώσεις της Μετάφρασης

Οι όροι ενάρετος πνευματικός φίλος και μη ενάρετος πνευματικός φίλος χρησιμοποιήθηκαν στην μετάφραση, για να αποδώσουν τους Θιβετανικούς όρους dge ba’i bshes gnyen και sdig pa’i bshes gnyen. Αν και οι όροι dge ba καιsdig pa δεν είναι κατά γράμμα αντίθετες (όπως το ενάρετος και μη ενάρετος), χρησιμοποιήσαμε την απόδοση αυτή επειδή σ’ αυτήν τη Σούτρα ο Βούδας κάνει ένα μεγάλο διαχωρισμό ανάμεσα σε δύο είδη δασκάλων: αυτούς που είναι άξιοι εμπιστοσύνης και εκείνους που δεν είναι. Για να εκφράσουμε καθαρά αυτή την αντίθεση επιλέξαμε να μεταφράσουμε το sdig pa ως μη ενάρετος.

Η ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Η Ευγενής Σούτρα για την 

Εμπιστοσύνη στον Ενάρετο Πνευματικό Φίλο

[F. 304.b] Σεβασμός σε όλους τους Βούδες και τους Μποντισάτβα.

Έτσι άκουσα. Ο Μπαγκαβάν έμενε στο Άλσος των Δίδυμων Δέντρων Σαλ[3] στην ευρύτερη[4] περιοχή της πόλης Μάλα στην Κουσιναγκάρα[5], μαζί με μια ακολουθία Σράβακα. Τότε, λίγο πριν ο Μπαγκαβάν περάσει στην παρινιρβάνα, είπε στους μπίκσου, «Μπίκσου, έτσι πρέπει να ασκηθείτε. Μπίκσου, θα πρέπει να ασκηθείτε με τη σκέψη, ‘Πρέπει κανείς να ζει με έναν ενάρετο πνευματικό φίλο, έναν ενάρετο σύντροφο, ένα ενάρετο στήριγμα. Δεν πρέπει όμως να ζει με έναν μη ενάρετο πνευματικό φίλο, έναν μη ενάρετο σύντροφο, ένα μη ενάρετο στήριγμα. ‘»

Τότε ο Σεβάσμιος Ανάντα είπε στον Μπαγκαβάν, «Αξιοσέβαστε, ήρθα σ’ αυτό το ερημικό μέρος και μπήκα σε διαλογιστική απομόνωση[6], όταν στο νου μου εμφανίστηκε αυτή η σκέψη: ‘Ένας ενάρετος πνευματικός φίλος, ένας ενάρετος σύντροφος, ένα ενάρετο στήριγμα είναι το ήμισυ της πνευματικής ζωής[7]. Ο μη ενάρετος πνευματικός φίλος, ο μη ενάρετος σύντροφος, το μη ενάρετο στήριγμα, δεν είναι.’»

Ο Μπαγκαβάν απάντησε, «Ανάντα, [F. 305.α] μη λες πως ο ενάρετος πνευματικός φίλος, ο ενάρετος σύντροφος, το ενάρετο στήριγμα είναι το ήμισυ της πνευματικής ζωής αλλά ο μη ενάρετος πνευματικός φίλος, ο μη ενάρετος σύντροφος, το μη ενάρετο στήριγμα, δεν είναι»

«Γιατί; Το θέμα είναι Ανάντα, πως ο ενάρετος πνευματικός φίλος, ο ενάρετος σύντροφος, το ενάρετο στήριγμα είναι ολόκληρη, ανόθευτη, ολοκληρωμένη, καθαρή, παντελώς εξαγνισμένη πνευματική ζωή, αλλά ο μη ενάρετος πνευματικός φίλος, ο μη ενάρετος σύντροφος, το μη ενάρετο στήριγμα, δεν είναι»

«Γιατί αυτό; Επειδή Ανάντα, όταν τα όντα που υπόκεινται στη γέννηση στηριχτούν σε μένα ως πνευματικό τους φίλο[8], θα απελευθερωθούν εντελώς από τη γέννηση και τα όντα που υπόκεινται στα γηρατειά, την αρρώστια, τον θάνατο, τη θλίψη, το θρήνο, τα βάσανα, τη δυστυχία και την ταραχή, θα απελευθερωθούν εντελώς από τα γηρατειά, την αρρώστια, τον θάνατο, τη θλίψη, το θρήνο, τα βάσανα, τη δυστυχία και την ταραχή.»

«Επομένως Ανάντα, αυτό θα πρέπει να το κατανοήσεις μόνο με τον ακόλουθο τρόπο: ο ενάρετος πνευματικός φίλος, ο ενάρετος σύντροφος, το ενάρετο στήριγμα είναι ολόκληρη, ανόθευτη, ολοκληρωμένη, καθαρή, παντελώς εξαγνισμένη πνευματική ζωή, αλλά ο μη ενάρετος πνευματικός φίλος, ο μη ενάρετος σύντροφος, το μη ενάρετο στήριγμα, δεν είναι. Μ’ αυτόν τον τρόπο πρέπει να μάθεις να σκέφτεσαι Ανάντα.»

Αφού ο Μπαγκαβάν δίδαξε αυτά τα λόγια, οι μπίκσου αγαλλίασαν και επαίνεσαν  αυτά που δίδαξε ο Μπαγκαβάν.

 Έτσι ολοκληρώνεται η Ευγενής Σούτρα Εμπιστοσύνη στον Ενάρετο Πνευματικό Φίλο.

Βιβλιογραφία

’phags pa dge ba’i bshes gnyen bsten pa’i mdo, Toh 300;Degé Kangyur Vol 71 (mdo sde, Sha), folios 304.b-305.a.

’phags pa dge ba’i bshes gnyen bsten pa’i mdo, Toh 300, Vol 71, pp 829-831, bka’ ’gyur (dpe bsdur ma)[Comparative Edition of the Kangyur], krung go’i bod rig pa zhib ’jug ste gnas kyi bka’ bstan dpe sdur khang (The Tibetan Tripitaka Collation Bureau of the China Tibetology Research Center). 108 volumes. Beijing: krung go’i bod rig pa dpe skrun khang (China Tibetology Publishing House), 2006-2009.
Alsdorf, Ludwig. Śaśa-Jātaka und Śaśa-Avadāna. In: Wiener Zeitschrift für die Kunde Süd-und Ostasiens, 5, 1-17, 1961. Reprinted in: Wezler, Albrecht (ed.). Ludwig Alsdorf, Kleine chriften. Wiesbaden: F. Steiner, 1974.
Bhikkhu Bodhi. The Connected Discourses of the Buddha:A New Translation of the Samyutta Nikāya. Boston:Wisdom Publications, 2000.

---

[1] Η διδασκαλία για τα τέσσερα στηρίγματα λέει τα εξής: «Στηρίξου στη διδασκαλία παρά στο πρόσωπο. Στηρίξου στο νόημα παρά στις συλλαβές. Στηρίξου στο οριστικό νόημα παρά στο σχετικό νόημα. Στηρίξου στη σοφία παρά στη συνείδηση.»

(chos la rton pa bya yi / gang zag la rton pa mi bya bo// don la rton pa bya yi / tshig ‘bru la rton pa mi bya bo // nges don la rton pa bya yi /drang don la rton pami bya bo // ye shes la rton pa bya yi / rnam shes la rton pa mi bya bo // ).

[2] Μια ανάλυση των avadanas και την έκδοση της Σούτρας στα Σανσκριτικά, δείτε στον   Alsdorf 1961.

[3] Shorea robusta

[4] DQ: nyen ’khor; N: nye ’khor

[5] DN: ku sha na gyad; Q: ku shi na gyad

[6] nang du yang dag ’jog; pratisaṃlayana

[7] tshangs par spyod pa, brahmacarya υποδηλώνει τη συμπεριφορά εκείνων που έχουν αποκηρύξει την κοσμική ζωή για να αφοσιωθούν στην πνευματική μόρφωση και άσκηση.

[8] Η μετάφραση αυτή στηρίχτηκε στη Σανσκριτική παρά στην Θιβετανική έκδοση του κειμένου το οποίο θα πρέπει να μεταφραστεί: «[….] στηρίζονται σε έναν πνευματικό φίλο και σε μένα [….].» O Alsdorf (1961:12) παρατηρεί πως η Θιβετανική έκδοση έχει λάθος σ’ αυτό το σημείο.

πηγή